اثر بارنوم چیست؟
اثر بارنوم Barnum effect که به اثر فورر هم نامیده می‌شود،
توصیف زمانی است که افراد یک سری اطلاعات کلی را که می‌توان درمورد هرکسی
یا چیزی درست باشد را باور کند و آن را تعریفی از شخصیت و سرنوشت خود بداند.
چگونه آغاز شد
بارنوم یک تاجر و نمایش‌دهنده‌ی آمریکایی در قرن نوزدهم بود.
او جمله‌ی معروفی داشت که می‌گفت “در هر دقیقه، یک آدم بازنده به دنیا می‌آید”.
این یعنی این که مردم بسیار ساده‌لوح هستند و دوست دارند چیزهایی را که می‌شنوند را باور کنند.
این‌طوری می‌شود که آنها فکر می‌کنند هر چیزی که در مورد ویژگی‌های شخصیتی گفته شود، منحصراً در مورد آنها مطرح شده است. سال‌های آزگار است که ذهن‌خوان‌ها، شعبده‌بازان، کف‌بین‌ها و طالع‌بین‌ها از این ترفند برای سودجویی سوء استفاده کرده‌اند.
برترام آر. فورر (Bertram R. Forer) هم تحقیقات زیادی در این مورد انجام داده
و این اثر به همین دلیل به اثر فورر هم نامیده می‌شود.
یک آزمایش
پروفسور برترام فورر یک تست شخصیت‌شناسی به شاگردانش داد که شامل
سوالاتی متفاوت بود و خواست تا به سوالات پاسخ دهند و به آنها گفت که با خواندن پاسخ‌ها،
شخصیتشان را آنالیز کرده به هرکدام از آنها خواهد گفت که چه شخصیت و ویژگی‌هایی دارند.
پروفسور چند روز بعد به هر یک از دانشجویان برگه‌ای شامل توضیحات
در مورد ویژگی‌های شخصیشان داد و این‌بار خواست تا بر اساس اینکه چقدر توضیحاتش
به واقعیت نزدیک است به او نمره دهند.
نمره صفر یعنی توضیحات هیچ ربطی به آنها ندارد و نمره ۵
یعنی توضیحات کاملاً منطبق بر شخصیت آنها است.
نمره‌ای که پرفسور فورر از شاگردانش کسب کرد برابر با ۴.۲۶ بود.
چیزی نزدیک به عالی بعد از اعلام نتایج پروفسور فاش کرد که
به همه آنها یه پاسخ ثابت و یکسان را داده که از یک کتاب فالگیری روی دکه روزنامه‌فروشی
کپی کرده بوده. تنها برگه‌ای که داده بود شامل یک مشت چرندیات کلی و مبهم بود که می‌تواند شامل حال افراد بسیاری بشود.
چرا اثر بارنوم کار می کند؟
درک این نکته ضروری است که اثر بارنوم فقط در صورتی موثر است که
توضیحات داده شده از نظر طبیعت مثبت یا مکمل باشد.
اگر بازخورد منفی باشد، حتی کمی منتقدانه،
پاسخ دهندگان نسبت به صحبت‌های شنیده شده شک می‌کنند.
جمله‌هایی مانند “شما اغلب به این فکر می‌کنید
به افرادی که کارهایی را که شما دوست ندارید انجام می‌دهند صدمه بزنید”
فکر می‌کنید که به عنوان بسیار نادرست یا نامربوط ارزیابی شوند.
اما اگر ما صادق باشیم ، احتمالاً این به همان اندازه صادقانه است که بگویید
“شما شخص خیلی قوی هستید “.
دلیل انواع اظهارات فوق به این دلیل است که آنها مکمل و عمومی هستند
مردم دوست دارند کامل باشند و عاشق این هستند که از آنها تعریف شود
محققان انستیتوی ملی علوم فیزیولوژیکی، انستیتوی فناوری ناگویا و دانشگاه توکیو،
از جمله موسسات ژاپنی، ممکن است توضیحی علمی برای دلیل این امر پیدا کنند.
مطالعه آنها نشان داد که تعریف شنیدن که برای ما مثل یک مکمل عمل می‌کند
همان منطقه از قشر مغز، را فعال می‌کند که دریافت پول این کار را انجام می‌دهد.
مطالعه بر روی ۴۸ نفر انجام و آنها را ملزم به انجام آزمایش رایانه‌ای ساده با استفاده از کیبورد می‌کرد.
آنها به دو گروه تقسیم شدند که یک گروه تشویق شخصی و مستقیم از یکی از مدیران دریافت کردند
و گروه دیگری که تشویق شدن دیگران را مشاهده می‌کردنند و خودشان هیچ
تشویق و تمجید مستقیمی روبرو نشدند.
روز بعد، از همه شرکت کنندگان خواسته شد که دوباره همان کار را انجام دهند
به طرز شگفت آور، کسانی که از آنها تعریف شده بود از سایر گروه‌ها بهتر عمل کردند
به گفته یکی از نویسندگان مطالعه ، نوریهیرو ساداتا، دلیل آن بسیار ساده است:
“به مغز ، دریافت تعریف و تمجید به همان اندازه یک پاداش اجتماعی است که دریافت پول است.
ما توانستیم به صورت علمی ثابت کنیم که عملکرد افراد پس دریافت یک پاداش اجتماعی بهبود پیدا می‌کند.
تعریف کردن از اشخاص می‌تواند تبدیل به یک استراتژی آسان و مؤثر برای استفاده در کلاس‌ها، محیط‌های کار و توانبخشی به افراد باشد”
آگاه باشیم
هر حقه‌ای را که طالع بين‌ها و فالگیرها می‌توانند به کار ببرند
مشاوران و تحلیلگران هم می‌توانند از آن استفاده کنند « بازار سهام پتانسیل رشد قابل توجهی دارد، حتی در محیط به شدت رقابتی.
شرکت فاقد انگیزه لازم برای درک و استفاده کامل از ایده‌های تیم توسعه است .
مدیریت از افراد باتجربه و حرفهای در صنعت تشکیل شده. با این حال، نشانه‌هایی از تشریفات اداری به چشم می‌خورد.
یک نگاه به صورت حساب سود و زیان کاملا نشان می‌دهد که می‌توان پس انداز کرد.
ما به شرکت توصیه می‌کنیم که خیلی بیشتر بر اقتصادهای در حال ظهور تمرکز کند
تا حفظ سهمی از بازارهای آینده »
همه این‌ها تقریبا درست به نظر می رسند، مگه نه ؟
مراقب این جملات باشیم
یکسری از جملات کلی که در قسمت طالع‌بینی مجلات می‌بینید یا از فالگیرها می‌شنوید
شما کسی هستید که معمولا به دیگران اجازه نمی‌دهید خیلی به شما نزدیک شوند،
اما هنگامی که قلب‌تان را به روی بقیه می‌گشایید، با آنها بسیار گرم می‌گیرید؛
به طوری که اگر به شما پشت کنند، برای همیشه از آن شخص ناراحت می‌شوید.
شما به دنبال یک نگاه ژرف در زندگی شخصی و حرفهای خود هستید.
دوست دارید مستقل از بقیه فکر کنید و نظرات دیگران را تا وقتی که
مدرک قابل قبولی ارائه نکرده‌اند، نمی‌پذیرید.
تو هیچ‌وقت به جایی که شایستگی اون رو داری نرسیدی.
گاهی اوقات به صورت کاملاً خودجوشانه به انجام دادن کاری می‌پردازید،
ولی در مورد امور مربوط به شغل خود، ترجیح می‌دهید از یک سری قوانین ثابت پیروی کنید
حمایت از خانواده اولویت اول شماست.
همه این جملات، یکسری حرفهای کلی هستند شامل اکثر انسانهای جهان می‌شود
پس مراقب باشید این جملات را احتمالا از بسیاری از افراد با ادبیات‌های مختلف می‌شنویم از دلالان بورس
بنگاه‌های فروش و …
